Olieweetjes die mij helpen

Sinds ik begonnen ben met mijn studie kruidengeneeskunde en nu ik ook de opleiding aromatherapie heb afgerond, ben ik op social media wat mensen gaan volgen die zich hier ook voor interesseren. Mensen die soms al vijftig jaar kruidengeneeskunde praktiseren, anderen die een paar jaar bezig zijn.
Deel zijn van een wereldwijde community van mensen die door middel van het gebruik van geneeskrachtige planten anderen willen helpen om gezonder te worden, voelt rijk en bijzonder. Maar ook kwetsbaar, als ik dat zo kan omschrijven, door de verantwoording die je draagt op het moment dat je mensen adviseert een thee, tinctuur, zalf of etherische olie te gebruiken voor bepaalde klachten die ze hebben.

Na jaren zelf op een natuurlijk manier behandeld te zijn geweest voor verschillende gezondheidsklachten, vind ik het mooi om nu zelf ook opgeleid te worden om anderen te kunnen ondersteunen op hun weg naar geestelijke, emotionele en lichamelijke gezondheid. Niet dat ik er al ben hoor, maar ik vind het heerlijk om te studeren en ben blij met de eerste afgeronde semesters en modulen.

Wat ik het allerleukst vindt aan alles wat ik leer, is de mogelijkheid om anderen te inspireren en zelf na te laten denken over de manier waarop ze leven. Daarom wil ik geen herbalist of aromatherapeut zijn die het volk dom en afhankelijk houdt, maar die juist vertelt hoe anderen zélf op een verantwoorde manier met bijvoorbeeld etherische olie, een tinctuur of kleipakkingen hun gezondheid kunnen ondersteunen en bevorderen. Toch zal ik ook vaak adviseren om over het gebruik van bepaalde middelen te overleggen met een (orthomoleculair) arts of een andere opgeleide natuurgeneeskundige of aromatherapeut. Gewoon omdat ze jouw lichamelijke en emotionele functioneren op een gedegen manier in kaart kunnen brengen. En dat is heel belangrijk voordat je zomaar allerlei etherische oliën of bijvoorbeeld voedingssupplementen of vitaminen gaat gebruiken. Want iedereen zit lichamelijk en emotioneel anders in elkaar, en waar voor de een een lekkende darm de kernoorzaak is van insulineresistentie, is dat voor een ander de lever die te veel glucose aanmaakt door te veel aanmaak van cortisol. Wat bij mij past, hoeft niet bij jou te passen. En wat jij nodig hebt, is voor een ander misschien wel een no-go of contraindicatie.

Hoe het gebruik van etherische olie mij hielp
Maar, terug naar waar ik mee begon. Ik ben dus voorstander van anderen ‘empoweren’, maar wil daarbij ook benadrukken dat niet elke Pinterest-advies verstandig is. Daarom heb ik na lang dubben besloten om een blog te schrijven over een aantal aspecten van het (inwendig) gebruik van etherische olie. Sinds 2010 ben ik hier veel mee bezig geweest, omdat ik toen resistente malaria had en onder andere door een Amerikaanse aromatherapeut behandeld ben (ik woonde daar toen een jaartje). Ik kreeg van haar capsules met een menging van etherische oliën, waaronder oregano en turmeric etherische olie. Er werd veel meer ingezet aan supplementen en aangepaste voeding, maar het inwendige gebruik van etherische olie was ook deel van mijn behandeling. En het heeft ertoe bijgedragen dat ik na langere tijd heel ernstig ziek zijn weer begon op te knappen en na tien maanden kon ik gelukkig weer aan het werk. Ook verschillende massages met etherische olie hebben me enorm geholpen tijdens mijn genezingsproces.

Inwendig gebruik van etherische olie
Etherische olie kan dus naast gesmeerd en geïnhaleerd ook inwendig gebruikt worden, al ligt dat bij sommige mensen erg gevoelig. Ook ik ben er voorzichtig mee, ondanks dat ik tijdens mijn opleiding wel geleerd heb om olie ook inwendig toe te passen.

Echter, doordat er verschillende meningen over dit onderwerp zijn lijkt er soms wel een olie-oorlog plaats te vinden op social media. Tussen kamp ‘Nooit doen!’ en kamp ‘Heerlijk, elke dag minstens 20 druppels!’ Zelf denk ik dat het vooral belangrijk is dat je weet wat je doet, dat je weet of het inwendig gebruik van etherische olie bij jouw lichaam past en bij wat jij werkelijk nodig hebt. Mij helpt het om daar gewoon bloedonderzoeken of bioresonantie voor te doen en niet zelf aan te rommelen. Daarbij heb ik een geweldige orthomoleculair therapeut die een lopende medische database is en bij wie ik met vragen terecht kan.

Het is dus goed om te weten wat je doet. Wist je bijvoorbeeld dat inwendig gebruik van etherische olie niet per sé effectiever is dan smeren of inhaleren. Soms duurt het zelfs een stuk langer voordat de werkende stoffen van etherische olie in je bloedbaan terecht komen, omdat bij inwendig gebruik de etherische olie de weg van je spijsvertering aflegt, en dat is nogal een eindje. Etherische olie komt door inwendig gebruikt echter wel met een hele hoge concentratie in je bloedbaan terecht (veel hoger dan wanneer je smeert of inhaleert) en voor sommige klachten kan dit heel goed en effectief zijn.

En wist dat als je een etherische olie inwendig gebruikt, het proces van de spijsvertering vaak ook bestanddelen van de olie onwerkzaam maakt. Als dat precies de stoffen zijn waar je de olie voor inneemt, kun je dus beter smeren of inhaleren.

Weet dus wat je doet
Voor mezelf vind ik het altijd fijn om goed te begrijpen wat er in mijn lichaam gebeurt op het moment dat ik etherische olie gebruik (of een thee, tinctuur, supplement, etc). En onderstaande aspecten van (het gebruik van) etherische olie vind ik heel prettig om te weten. Ik deel ze graag met je, omdat het je misschien wel verder op weg helpt of inspireert. Sommige punten vind je misschien heel logisch of weet je al heel lang. Andere dingen zijn misschien nieuw voor je of vind je misschien wel onzin. Wat je er ook van denkt of vindt, ik wil je eigenlijk gewoon aanmoedigen om na te denken, om je bewust te worden van wat je eet, drinkt en bijvoorbeeld op je lijf smeert. Maar ook om je te laten zien dat je lichaam zowel krachtig als kwetsbaar is. Neem daarom de tijd om etherische olie goed te leren kennen.

Persoonlijk adviseer ik iedereen die etherische olie inwendig wil gebruiken om naar een aromatherapeut te gaan voor advies. En als je al onder behandeling bent bij een arts of therapeut altijd te overleggen of het gebruik van etherische olie jou werkelijk zal helpen. Daarbij kies ik zelf liever voor een tijdelijke rigoreuze ‘inwendige behandeling’ met etherische olie dan dat ik dagelijkse allerlei olie slik voor klachten die door middel van voeding, beweging, ontspanning, slaap en het verwerken van emoties beter opgelost zouden kunnen worden. I hope you get my drift, al besef ik dat er genoeg mensen zijn die elke dag etherische olie met water drinken en zich daar goed bij voelen.

Ik schrijf onderstaande punten trouwens niet om kant en klare antwoorden op vragen te geven, maar stof tot nadenken. Ik geloof namelijk in de kracht van het gebruik van etherische olie, ook als het om inwendig gebruik gaat, maar wil ik ook eerlijk en transparant zijn over de risico’s, contra-indicatie, enzovoort. Mijn bedoeling is niet om angst te zaaien, maar om goede en eerlijke informatie te geven, zodat je met veel plezier aan de gang kunt (blijven) met etherische oliën.

Inhoudstoffen
In planten zitten verschillende inhoudstoffen, die over het algemeen worden verdeeld in acht groepen. Etherische olie is er daar één van en is dus deel van een hele plant die in zijn geheel ook weer een functie heeft. Vaak zelfs een andere geneeskrachtige werking dan de etherische olie op zichzelf. Ga er dus niet vanuit dat als je een plant gebruikt voor het maken van thee, de geneeskrachtige werking hetzelfde is als die van de etherische olie van die plant.

Etherische olie bestaat ook weer uit verschillende inhoudstoffen; allemaal met eigen functies. Sommige zijn antibacterieel, andere anti-viraal, rustgevend of juist opwekkend. Het is belangrijk dat je weet welke stoffen in de etherische olie zitten die je gebruikt. Dan kun je goed bepalen of de olie bij jou, jouw gevoeligheid, je lichamelijk functioneren en gezondheid past.

Voorbeeld:
In oliën zitten ketonen. Deze stoffen zijn voor ons lichaam vaak erg zwaar om te verwerken, omdat ze heel diep doordringen in onze cellen. Superfijn, maar wat je vaak niet hoort is dat het verstandig is om ketonen te vermijden als je suikerziekte hebt, omdat mensen met een verstoorde insulinebalans vaak al heel veel ketonen in hun lichaam hebben. Zo zijn er ook ketonen die neurotoxisch zijn, zoals dat heet. Deze hebben invloed op het centraal zenuwstelsel en moeten vermeden worden als je epilepsie hebt. Ook zijn er ketonen die bloedingen kunnen veroorzaken, wat voor zwangere vrouwen mogelijk risicovol is. Of ketonen die een toxisch effect op de lever en nieren hebben. Ketonen zijn geweldig en kunnen het herstellend vermogen van ons lichaam ongelooflijk goed ondersteunen, maar het is dus ook goed om te weten wanneer je ze het beste wel en niet kunt gebruiken.

‘Aroma-chemie’
Etherische olie bestaat uit ingewikkelde chemische stoffen en structuren, die allemaal een enorm positieve invloed op onze lichaam en geest kunnen hebben. Maar de andere kant van de medaille is, dat diezelfde chemische samenstellingen ook kunnen botsen met bepaalde processen in ons lichaam. Met de chemische structuur van reguliere medicatie, maar ook met homeopatische middelen. Daarom is het belangrijk om te weten hoe je lichaam er werkelijk voor staat, voordat je etherische olie inwendig gebruikt. Bij mij is toen ik malaria had bijvoorbeeld eerst een levend-bloedonderzoek gedaan en de behandeling met het inwendig gebruik van etherische olie begon pas een paar dagen nadat ik gestopt was met de reguliere anti-malariamedicatie (die dus niet aansloeg, en die ik nu overigens niet zomaar meer zou gebruiken).

Oliepotentie
Olie is enorm potent, wat betekent dat het enorm geconcentreerd is. Als je bedenkt dat er voor één flesje olie soms honderden kilo’s plantenstof nodig is, kun je je ook wel voorstellen dat drie druppels zo onder je tong druppelen omgerekend nogal iets doet met je lichaam. Soms is dat nodig, maar ook hier zeg ik: “Weet wat je doet.”

Lees
Omdat goede etherische olie helemaal natuurlijk en puur is en daardoor een goede therapeutische kwaliteit heeft, betekent dat niet dat olie altijd ongevaarlijk is om te gebruiken. Lees dus altijd labels, vraag desnoods certificaten op (staan op veel goede websites ook), lees gebruiksaanwijzingen en onderzoek de contra-indicaties van oliën. Denk hierbij aan zwangerschap, epilepsie, leeftijd van kinderen, hoge of lage bloeddruk, asthma, lever- of nierproblemen, etc. Mijn advies is: altijd een arts of deskundige raadplegen.

Olie mengen en verdunnen
Het innemen van etherische kan op verschillende manieren: sublingaal (onder de tong druppelen), anderen alleen met voeding of capsules, die speciaal voor etherische olie gemaakt worden. Persoonlijk zou ik dit dus alleen op advies van of onder begeleiding van een arts of gecertificeerd aromatherapeut doen, hoewel ik mensen die dat anders doen zeker niet veroordeel.

Olie lost niet op in water (of appelazijn of honing for that matter, hoewel de meningen daarover verschillen). Dus ook al schud je je water met een druppel citroen heel hard schudt voordat je er een slok van neemt, de olie mengt niet en dus blijven kleine druppeltjes die voor je lichaam vaak zwaar zijn te verteren. Ze komen als je ze met water drinkt in je mond, gaan door je slokdarm en komen zo in je maag waar ze als kleine druppeltje blijven drijven waardoor ook je maagslijmvlies geïrriteerd kan raken. Daarbij hecht olie zich aan slijm(vlies), dus ook in je mond en slokdarm is er een kans dat etherische olie het slijmvlies irriteert. Daarom is het belangrijk om olie op de juiste manier te verdunnen en in te nemen. Met bijvoorbeeld een andere olie of door middel van een capsule waarin je een menging doet van draagolie en etherische olie. Op die manier maak je het je lichaam simpelweg makkelijker om etherische olie te verwerken en op te nemen en haal je er de meeste voordelen uit.

Over emulgators en het mengen van olie valt veel te schrijven, maar als je zelf goed onderzoekt kom je een heel eind. Robert Tisserant zegt hier trouwens ook zinnige dingen over, Google die anders maar eens.

Kwalitatief goede olie
Zorg dat je goede olie gebruikt waar niet mee gerommeld is. Zelf kies ik bijvoorbeeld voor biologisch gecertificeerde olie, zodat ik onder andere garantie heb dat ik onbespoten etherische olie gebruik. Er zijn echter bedrijven die aangeven dat hun olie niet gecertificeerd is omdat hun kwaliteit veel beter is dan biologische kwaliteit (en dus ook niet bespoten is). Ik heb met een aantal schriftelijk en telefonisch contact gehad, omdat ik me afvroeg waarom ze dan toch geen certificeringen hebben als hun kwaliteit volgens eigen zeggen zoveel beter is dan de biologische standaard. Degenen die mijn vragen beantwoorden, gaven aan dat ze het niet voor elkaar krijgen om al hun oogsten internationaal gecertificeerd te krijgen, omdat de regelgeving daarin voor elk land anders is. En dat is zeker waar, maar de Europese standaard is bijvoorbeeld voor elk land hetzelfde en ook zijn er wereldwijd enorm strenge regels omtrent biologische certificering. Het is in geval van dit soort organisaties dus een kwestie van vertrouwen als je hun olie gebruikt. Voor heel veel mensen is dat prima, maar zelf vind ik biologische, bio-dynamische of wildpluk certificering prettig, dus kies ik voor een ander merk dan de merken die je de laatste jaren in Nederland veel ziet opkomen. Ik vind het in ieder geval heel fijn dat ze bij het merk dat ik gebruik de boeren kennen, de kwaliteit intern en extern laten testen, ze het gebruik van etherische olie als onderdeel van een gezonde levensstijl zien, de boeren eerlijke lonen geven en er prachtige projecten opgezet worden met de winst van het bedrijf. Al deze dingen vind ik waardevol, en zo heeft iedereen denk ik zijn of haar eigen redenen om olie van een bepaald merk te gebruiken.

Wat natuurlijk ook meespeelt in mijn keuze om biologisch gecertificeerde olie te gebruiken, is dat ik door het certificeringsproces waar wij met onze boerderij elk jaar doorheen gaan, weet dat het inderdaad veel werk is om gecertificeerd te zijn en blijven, maar dat het wel degelijk mogelijk is en het ook absoluut garanties geeft. De controles zijn heel erg streng en het zou voor de grote bedrijven die ik benaderd heb met mijn vragen inderdaad een (kostbare) klus zijn om jaarlijks alle hun (partner)boerderijen gecertificeerd te houden, maar ik vind het dat waard en ik ondersteun graag onze biocollega’s.

Controles zijn in Nederland minimaal één keer per jaar, exclusief verrasingsbezoekjes van inspcteurs, en dat vraagt van een boer elke dag heel veel tijd en energie. Nu houden wij ons met de boerderij overigens niet aan de regels omdat er dergelijke controles zijn, maar omdat we met passie en geloofsovertuiging voor biologisch boeren kiezen. 

Olie en allergische reacties
Veilig gebruik van etherische olie gaat niet alleen over het voorkomen van mogelijke vervelende lichamelijke klachten, maar ook het voorkomen van allergische reacties. Nu is het zo dat je immuunsysteem in principe geen allergische reactie op etherische olie kan krijgen (ja, echt). Maar(!) de inhoudstoffen van etherische olie verbinden zich in ons lichaam aan stoffen waar ons immuunsysteem wél op reageert, waardoor er dus wel een allergische reactie kan ontstaan door het gebruik van etherische olie, hoe puur je olie ook is. Een voorbeeld hiervan is de stof cinnamaldehyde die in kaneelschorsolie zit (cinnamon bark). Deze stof verbindt zich met peptiden in onze huid waardoor nieuwe moleculen ontstaan en díe moleculen worden wél door ons immuunsysteem gevonden, wat dus wel degelijk voor een allergische reactie kan zorgen. Daarbij kan een allergie of irritatie heel lang onderhuids opbouwen zonder dat je daar iets van merkt. Totdat je op een ochtend wakker wordt en helemaal onder de jeukerige vlekken of bultjes zit. Veilig gebruik van etherische olie (en een langzame opbouw van gebruik) voorkomt vaak dit soort reacties en houdt dus ook je immuunsysteem gezond. Een allergische reactie is namelijk een reactie van je immuunsysteem. En des te gezonder je darm(barrière) is, des te  minder last je hebt van allergische reacties, want ongeveer drie vierde deel van je immuunsysteem bevindt zich in je darmen.

Een allergische reactie zie ik trouwens vaak als ontgiftingsreactie bestempeld worden. En hoewel dat zeker zo kan zijn, wil ik ook benadrukken dat allergische reacties ook gewoon voorkomen. Ook bij oliemerken die aangeven dat ze de puurste en beste kwaliteit olie hebben. Dus ook bij de olie die ik gebruik.

Dosering
Het is belangrijk om te weten welke dosering etherische olie je kunt gebruiken. Ik zie op Pinterest en Instagram recepten voorbij komen, waar ik soms echt van schrik. Daar waar geadviseerd wordt om 5% te verdunnen als je tijdelijk intensief behandelt, zie ik op social media veel recepten waarbij wel 10-50% etherische olie in rollers wordt gedaan.

Gebruik daarom een goed overzicht voor het verstuiven en smeren van olie (want die percentages verschillen onderling ook) en voor inwendig gebruik. Mensen die als medische behandeling etherische olie inwendig gebruiken (en daarmee bedoel ik door middel van capsules en niet door middel van een infuus) doen dit met 10-50 druppels per 24 uur, afhankelijk van welke olie ze gebruiken. Zelf zou ik hiervoor naar een deskundig iemand gaan.

Voor elke olie of olieblend is een andere menging nodig, dus ook hiervoor geldt: lees je goed in of vraag advies aan een deskundig iemand.

Extra note voor de mensen die Amerikaanse merken gebruiken
Als een Amerikaans of internationaal oliemerk zegt een GRAS-status te hebben (GRAS staat voor Generally Recognized As Safe en is een status die de Amerikaanse ‘Food and Drugs Administration’ aan voedsel en ook aan etherische olie geeft), betekent dit niet dat de FDA zegt dat het puur ingenomen kan worden, maar dat het toegestaan en goedgekeurd is als smaakmaker. Ook dan krijg je de stof natuurlijk binnen, maar wel in een andere verhouding dan wanneer je olie puur inneemt. Ik vond dit zelf wel handig om te weten, omdat ik de GRAS-status heel anders had begrepen (als zijnde: Hi, je kunt dit gewoon zo hups eten of drinken!’).

Tot slot, je bent prachtig zoals je bent
Mij heeft onder andere deze informatie me door de jaren heen enorm geholpen om niet met alle winden mee te waaien op het gebied van oliegebruik. Maar het heeft me ook geholpen om in de rust te onderzoeken, niets te overhaasten en mezelf (en soms mijn buikgevoel) en deskundigen op dit gebied serieus te nemen. Schaam je niet als je weerstand voelt bij het gebruik van olie en voel je niet rot als je geen olie wilt gebruiken. Er zijn ontzettend veel andere manieren om gezond te blijven of worden, en ik hoop dat je altijd de moed zult vinden om de weg te kiezen die bij jou past. Misschien is dat voor jou meer slapen of je voedingspatroon wat aanpassen. Voor een ander is het door etherische olie te gebruiken of door meer te gaan sporten. Wat jouw weg ook is, je bent prachtig en mooi zoals je bent. En ik hoop dat als je worstelt met je gezondheid, mijn verhaal en deze website (of mijn Instagram-accounts) je inspireren in je zoektocht naar sterker en/of beter worden.